Wat als de behoefte aan externe validatie je leven beheerst?
Oct 29
/
Rene Luisman
Gezien en gehoord worden, een basisbehoefte van de mens. Maar wat als je sterk afhankelijk bent van externe validatie? De bevestiging en erkenning van de ander dat je er toe doet.
In dit artikel leg ik uit hoe externe validatie voor sommige homomannen een uitputtende en onbevredigende zoektocht is. En hoe je meer stevigheid uit jezelf haalt door te werken aan zelfvalidatie.
Het gevoel dat je er nooit helemaal bij hoort
’Daar heb je die homo weer.’ Ze zeggen het niet, maar je hoort het ze denken als je ergens binnen stapt. Ook al vind je van jezelf dat het niet zo zichtbaar is, er wordt vast achter je rug om over je gepraat. Want homo zijn is prima, zolang je het niet te veel laat zien.
En dus doe je altijd extra je best. Je sport vier keer in de week, zodat je er goed uitziet. Je loopt wat stoerder, zodat je niet onderdoet voor andere mannen. En als er grappen worden gemaakt over homo’s lach je mee, om te voorkomen dat de aandacht op jou valt.
Maar wat je ook doet, het voelt alsof je het nooit goed doet of er nooit echt bij hoort.
Psycholoog Alan Downs gebruikt in zijn boek ‘fluwelen woede’ veelvuldig de term validatie. De bevestiging dat wie je bent en wat je doet oké is in de ogen van de ander.
Wat is externe validatie?
Wanneer je aan jezelf twijfelt, is het een logische stap om op zoek te gaan naar erkenning. En vind je deze erkenning niet bij jezelf, dan richt je de zoektocht meestal buiten jezelf. Even horen dat je het goed hebt gedaan, of wat je zei niet raar was en of je nog wel goed in de markt ligt.
Er is niks mis met externe validatie. Dit is een menselijke behoefte die we nodig hebben om te kunnen groeien en overleven. Het wordt een ander verhaal als je afhankelijk raakt van de erkenning van anderen om je goed te voelen. Dan wordt het mogelijk een uitputtende en op termijn onbevredigende zoektocht. Gewoonweg omdat de externe validatie nooit volledig compenseert wat er diep in de kern ontbreekt.
Hoe harder je werkt, hoe minder voldoening je ervaart
Door de angst voor afwijzing ontwikkelen sommige homomannen de overtuiging dat er iets fundamenteel mis met hen is. Je bent mogelijk ooit tot de conclusie gekomen dat het noodzakelijk is om je ware ik te verbergen om liefde en acceptatie van je omgeving te krijgen.
Wanneer je denkt dat een deel van jou niet welkom is, dan ontwikkel je soms gedrag om wel geaccepteerd te worden. Dat kan door een deel van jezelf verborgen te houden of door je anders voor te doen. In beide gevallen is het hard werken en gaat het ten koste van je authenticiteit. Je laat alleen dat deel van jezelf zien waarvan je zeker weet dat het welkom is. En hoe minder je jezelf welkom voelt als mens, hoe meer je moet verbergen of doen alsof je anders bent (zie afbeelding).
Hoe harder je werkt, hoe minder voldoening het geeft. Want wanneer je dan erkenning krijgt op dat kleine deel dat wel geaccepteerd wordt, voelt dat soms leeg of frustrerend.
Drie stappen om meer erkenning uit jezelf te halen
Door een gebrek aan externe validatie heb je mogelijk ook niet geleerd om je zelfvalidatie te ontwikkelen. Of te wel, om jezelf de erkenning te geven dat wie je bent en wat je voelt oké is. Dat jij er toe doet en een eigen mening mag hebben. In plaats daarvan is je focus sterk gericht op wat een ander denkt of zegt.
Een eerste stap om je zelfvalidatie te versterken is om je schaamtethema’s te onderzoeken. Om op zoek te gaan naar waar je je voor schaamt of geschaamd hebt. Welke overtuigingen heb je over jezelf? En kloppen deze overtuigingen eigenlijk wel?
Overtuigingen zitten namelijk soms vol met onjuistheden. Ik ben een beter mens als ik niet teveel opval. Ik ben alleen aantrekkelijk als ik een strak en afgetraind lijf heb. Of ik doe er pas toe als ik voldoende likes krijg op social media of dating apps.
Daarmee wordt ook je (zelf)acceptatie voorwaardelijk. Pas als je aan alle criteria voldoet ben je oké. Ongetwijfeld is er dan wel weer iets anders waar je niet aan voldoet. En zo groeit de ontevredenheid met wie je werkelijk bent en blijft zelfacceptatie altijd net buiten bereik.
Dus onderzoek je eigen overtuigingen en wees kritisch of wat je denkt wel klopt. Of zoals de Duitse schrijver Eckhart Tolle ooit zei, ‘geloof niet alles wat je denkt’.
Een tweede stap is om weer scherp te krijgen wat jij belangrijk vindt. Wie op de ander gefocust is, verliest vaak ook contact met zijn eigen waarden. Daardoor leef je de waarden van anderen. Als ik mijn cliënten vraag welke waarden zij belangrijk vinden, dan antwoorden ze vaak met waarden als eerlijkheid, openheid, geluk en respect. Juist omdat ze zich niet altijd geaccepteerd hebben gevoeld, hebben deze waarden nu extra betekenis.
En als ik dan vraag wat het betekent om eerlijk of open te zijn, dan is er vaak nog veel ruimte om deze waarden in de praktijk te leven. Vaker jezelf uitspreken of aangeven wat voor jou belangrijk is. Ook als je schaamte of onzekerheid ervaart. En dat hoeft niet gelijk op standje tien; een kleine aanpassing in je gedrag voelt soms al als een hele overwinning.
Een derde stap is om jezelf meer toe te staan. Om jezelf te beschermen ben je wellicht geneigd om de hele wereld in te delen in goed of fout. Om pas tevoorschijn te komen als je zeker weet dat wat je doet of zegt goed is in de ogen van de ander. Maar er zit zoveel meer nuance tussen goed en fout.
Je mag een eigen mening hebben, je mag voelen wat je wilt, je mag je eigen dromen en ambities hebben. En de ander hoeft het daar niet mee eens te zijn. De afwijzing of het conflict waar we soms zo ontzettend bang voor zijn, blijft in de praktijk vaak uit. En ook als iemand wel afwijzend reageert, mag je erop vertrouwen dat je in staat bent om je op zo’n moment staande te houden. Bijvoorbeeld door te zeggen wat het gedrag van de ander met jou doet.
Meer stevigheid uit jezelf halen, begint dus met vaker luisteren naar jezelf. Door niet meteen de oversteek te maken naar de ander. Maar eerst de tijd te nemen om te voelen en ervaren wat je bij jezelf tegenkomt. En door je eigen gedachten en gevoelens serieus te nemen en hiernaar te handelen.
