De relatie tussen homoseksualiteit en het nastreven van het ideale lijf

Uiterlijk speelt een belangrijke rol in de gay community. Waar komt toch die obsessie voor dat lijf vandaan? En wat kun je doen als je ontevreden bent met je eigen lijf? 

Denk ik aan het ideale mannenlijf, dan denk ik aan een slank, afgetraind lichaam. Sterke bovenarmen, brede schouders, een strakke buik en krachtige, gespierde bovenbenen. 

Kijk ik vervolgens zelf in de spiegel, dan is de harde werkelijkheid dat ik in niets lijk op mijn ideaalbeeld. Ik zie een veertiger bij wie de eerste tekenen van ouderdom snel zichtbaar worden. De lijnen in mijn gezicht worden dieper, mijn haargrens trekt zich langzaam terug en mijn beginnende buikje vertelt me dat mijn vetpercentage ietwat aan de hoge kant is. 

Op goede dagen motiveert me dit om nog bewuster te eten en meer te gaan sporten. Op minder goede dagen voelt het als een tekortkoming. Ik spreek mezelf bestraffend toe omdat ik me te veel heb laten gaan. En vertel mezelf dat zo’n strak, afgetraind lijf voor mij niet meer is weggelegd. Dus eet en drink ik nog wat meer, omdat het allemaal toch niks meer uitmaakt.

De relatie tussen lichaamsbeeld en homoseksualiteit
Of je nu door social media scrolt, een dating app opent of naar een gay club gaat, het afgetrainde mannenlijf is overal aanwezig. Het is dan ook niet verrassend dat onderzoek¹ uitwijst dat de meeste homo’s zich aangetrokken voelen tot een slank, atletisch lichaam. We vinden andere mannen met zo’n lichaam woest aantrekkelijk, en zouden zelf ook wel zo'n gespierd lichaam willen hebben. Een ander onderzoek² toont aan dat veel homomannen onzeker en ontevreden zijn over hun eigen lichaam. Vaker dan heteromannen hebben ze een negatief beeld van hun eigen lijf. 

Ook bij het kiezen van een partner is het uiterlijk een bepalende eerste factor. Voor sommige homo’s voelt het alsof je lijf iets zegt over hoe mannelijk, sexy en gewild je bent. Dat je misschien wel nooit een partner zult vinden als je zelf niet aan het ideaalbeeld voldoet. Met als gevolg dat je mogelijk obsessief bezig bent met eten, sporten en uiterlijk. 

Door social media vergelijken we onszelf meer dan ooit met anderen. Advertenties op social media en in magazines laten het lijken alsof het ideale lichaam maakbaar is. Alsof iedereen zo’n strak, afgetraind lichaam kan krijgen. Het enige wat je hoeft te doen is minder te eten en harder te trainen. 

Meer dan toewijding en discipline alleen
Maar de werkelijkheid is dat het krijgen en houden van zo’n strak en afgetraind lijf vraagt om toewijding en discipline. Daarnaast hangt het af van je lichaamsbouw, leeftijd en eventuele fysieke beperkingen. En ook als je een gespierd lichaam hebt, is dit geen garantie voor meer zelfvertrouwen en tevredenheid. Het gevoel dat je over jezelf hebt, ook wel je eigenwaarde genoemd, wordt mede bepaald door de overtuigingen over jezelf en je lijf in vergelijking tot anderen. Als je lijf verandert, wil dat niet automatisch betekenen dat ook je zelfbeeld verandert. Daar is vaak meer voor nodig.

Wat kun je doen om je lijf te accepteren?
Allereerst helpt het om te bedenken waarom je wilt veranderen. En of afvallen of sporten wel de oplossing is. Een onderliggende overtuiging dat je niet goed genoeg bent, verdwijnt meestal niet als je een paar kilo afvalt. Naast gezonder eten en meer bewegen, helpt het dan om de onderliggende overtuiging aan te pakken. Door erover te praten met vrienden of een professional. 

En door je waarde niet af te laten hangen van je uiterlijk. Bouw liever aan een genuanceerder beeld van jezelf waarin je mooie en minder mooie eigenschappen er mogen zijn. Regelmatig positieve eigenschappen over jezelf op te schrijven is een bewezen manier om dit te doen. Soms is blij zijn met je lijf, dan nog steeds een stap te ver. Dan maakt het al een heel verschil als je je lijf neutraal kunt zien, in plaats van dat je het afwijst of haat.

Daarnaast helpt het om realistische doelen te stellen. Elk lichaam is anders. Jezelf vergelijken met topsporters, terwijl jij twee keer in de week sport, zorgt alleen maar voor teleurstellingen. Mij helpt het als ik mezelf vergelijk met de persoon die ik gisteren was. Elke dag daag ik mezelf uit om het net iets beter te doen dan gisteren. En als dit een keer niet lukt, dan is er morgen weer een kans.

Maak je doelen groot genoeg om jezelf te inspireren, en klein genoeg om ze ook daadwerkelijk te kunnen halen. Bedenk vervolgens welke acties je bereid bent om te nemen om dit doel te bereiken. Leg daarbij de focus op je gezondheid in plaats van op uiterlijke kenmerken. Maak gezondere keuzes, in plaats van keuzes om jezelf af te straffen of dingen te ontzeggen. Het gaat erom dat jij er een goed gevoel bij hebt. Dat maakt dat je het langer volhoudt en draagt bij aan een beter gevoel over jezelf.