Waarom voel ik me zo vaak boos en/of depressief?

Aug 19 / Michael Federic Donatich
Opgroeien als homojongen is meestal niet gemakkelijk. Net zo goed als het omgaan met emotionele problemen als volwassene niet gemakkelijk is. Je zou denken dat dit het enige is dat deze twee feiten met elkaar gemeen hebben, maar ze delen ook een interne logica. Iets waar we over nadachten toen we jong waren en in de kast zaten. En wat we vaak herhalen wanneer we nu worstelen met woede en depressie. De gedachte: 'Diep van binnen is er iets mis met mij.'

Ja, iedereen worstelt op een bepaald moment in zijn leven met deze gedachte; maar voor homomannen is dit een diep gepland zaadje dat nog te vaak als onkruid door onze mentale tuin woekert. Toen we opgroeiden was het een kernovertuiging rond onze natuurlijke driften. Als volwassenen is het de mantra van onze innerlijke criticus wanneer we worstelen om emotionele triggers te vermijden. Persoonlijk omschrijf ik het als het gevoel dat het dagelijks leven je door een mentaal mijnenveld leidt.

Wat als ik je vertel dat dit geen toeval is? Wat als ik je vertel dat de omstandigheden waardoor je je zo voelde toen je opgroeide, direct verband houden met waarom je als volwassene worstelt met je emoties?
Ongeacht de details van je opvoeding was het verwerkings- en acceptatieproces als homoseksuele man waarschijnlijk een langdurig proces. Vooral in een tijd waarin je hersenen nog in ontwikkeling waren. Er werd ineens veel stress aan je dagelijks leven toegevoegd, mogelijk zonder dat je je daarbij gesteund voelde door je omgeving. 

Op een kwetsbare leeftijd had die stress invloed op elke relatie die je had: met je familie, met je vrienden en met jezelf. Of uit de kast komen gemakkelijk of verwoestend was; er was een impact. En wanneer iemands leven wordt beïnvloed door iets dat zowel onverwacht als zelfbepalend is, maakt de kwetsbare leeftijd waarop het gebeurt het intrinsiek traumatisch.

In mijn werk als professionele surrogaatpartner begeleid ik mensen met vraagstukken rondom intimiteit. Veel van mijn werk is gericht op het werken met homomannen. Een veelvoorkomend vraagstuk gaat over het toelaten van een andere man. Het brein vertelt je lichaam om de ander op afstand te houden, terwijl er tegelijkertijd een diep verlangen is om de ander toe te laten. Er ontstaat een paniekreactie, of je voelt juist helemaal niks of je ervaart desinteresse zodra de ander interesse toont. Maar de hulpvraag is steeds hetzelfde: 'Kun je oplossen wat er mis is met mij?'
Het is juist om die reden dat ik moeite heb om hierover te schrijven. Want het automatische antwoord op zo'n vraag zou natuurlijk altijd moeten zijn: Er is helemaal niks mis met je!!!

Omdat er gewoonweg niks mis is. Niet met mij, niet met mijn cliënten, en niet met jou.

En toch ben ik van mening dat homo-zijn vaak hand in hand gaat met getraumatiseerd zijn. Het druist in tegen elke boodschap waar onze gemeenschap zo hard voor vecht om deze aan de samenleving over te brengen. Het doel is om te laten zien dat we geweldig zijn, want dat zijn we.

Dus laten we duidelijk zijn -
Er is niets mis met homo zijn!
Homo zijn is natuurlijk!
Zo word je geboren!

Maar hoe geven we onszelf de ruimte om te verwerken hoe verkeerd, onnatuurlijk en opzettelijk de vooroordelen van anderen tegenover ons zijn geweest?

Hoewel het een lesbienne was die in 1981 voor het eerst de term 'minderheidsstress' introduceerde, duurde het twee decennia voordat onderzoekers onderzoeksgegevens leverden dat mannelijke seksuele minderheden te maken hebben met unieke en vijandige stressoren. Daarbij is er een onderscheid tussen externe stressoren, zoals verbale en/of fysieke intimidatie en interne stressoren, die voortkomen uit de internalisering van de negatieve berichten van de samenleving over homoseksualiteit. Of we onze geaardheid verbergen of uit de kast komen, we hebben geleerd onszelf deze stress op te leggen.

Hoe vaak geven we echt het juiste gewicht aan de impact op de hersenen na jaren van pesten, jaren in de kast zitten, jaren van angst voor je authentieke zelf? 

Zoals Patricia DeYoung schrijftin Chronic Shame uit 2015: 'Langdurig relationeel trauma laat onze psyche onuitwisbaar getekend. Zelfs met de beste psychotherapie groeien we niet over de vraag of we er echt toe doen voor degenen die het dichtst bij ons staan. Of dat we in elk geval genoeg kunnen zijn voor degenen voor wie we er wel toe doen. Onze persoonlijkheid is gevormd rondom angstige zelfbescherming en dat pakken we meestal niet radicaal aan.'

In Fluwelen Woede van Alan Downs wordt verwezen naar de wetenschappelijke bevindingen van de biologische effecten van trauma op de hippocampusregio van de hersenen voordat ze verder worden uitgewerkt:
'Relatietrauma […] is meestal een significant andere ervaring dan die van een trauma veroorzaakt door levensbedreigende gebeurtenissen. Wat merkwaardig is aan het verband tussen deze twee verschillende soorten trauma, is de overeenkomst in basissymptomen.'

Het zijn deze 'basissymptomen' die onze troost met het woord trauma zo belangrijk maken. Zonder dat ben je op zoek naar antwoorden voor je woede en depressie die alleen maar de oppervlakte van diepgewortelde wonden krassen.
Zelfs nu, terwijl ik dit schrijf, vecht ik tegen de drang om verder uit te leggen en daarom te rechtvaardigen wat de wetenschap al ondersteunt. Ook ik heb mijn eigen innerlijke criticus, die me eraan herinnert dat er altijd iemand is die je ervaringen ongeldig kan maken, hoe je ze ook presenteert.

Maar... weet je waar we dat van leren? F-ing hetero mensen. Dus F-dat.

Dat is wat ik zo leuk vind aan de workshops die René en ik momenteel in Nederland geven - ze zijn voor homomannen, door homomannen. De complexe antwoorden op waar onze woede en depressie vandaan komen, zijn vaak genuanceerd, subtiel en vaak verworpen door de heteronormatieve samenleving; zelfs van de meest goedbedoelende therapeuten als ze geen goed begrip hebben van LHBTI-kwesties. Maar wanneer queer-mensen samenkomen om een ​​veilige ruimte te creëren om de diepste gedachten en gevoelens te verkennen, kunnen emotionele triggers worden ontdekt, gedeeld en begrepen. Het resulterende gevoel van gezien worden, op zichzelf, kan een geweldige katalysator zijn voor rust en heling.

Het is de reden dat mijn werk me heeft geholpen om een ​​nieuwe mantra te bedenken, een om de oude te vervangen:
Alone, we survived. Together, we thrive.

Je las een artikel van Gay Men Coaching

Reageren mag altijd - en delen uiteraard ook

Waar ik je graag bij help:
  • Cursus zelfliefde - Leer stap voor stap hoe je een positief zelfbeeld opbouwt.
  • Mannengroep - Ontdek hoe andere homomannen met thema's als intimiteit en seksualiteit omgaan.
  • Coming-out programma - Als je voor, tijdens of na je coming-out wel wat steun kan gebruiken.
  • Individuele coaching - Als je de relatie met jezelf of anderen wilt verbeteren.
En verder:
Volg me op:
Created with