Wat doe jij als er gedoe is in een relatie?

In elke relatie is er wel eens gedoe. Of het nu een vriendschappelijk, professionele of liefdesrelatie is. Relaties gaan samen met ergernissen. Wat je in eerste instantie in iemand waardeert, kan zo ineens omslaan in frustratie. En hoe langer je wacht met het uiten van je emoties, hoe meer het de relatie kan schaden.

Denk aan een collega die geen verantwoordelijkheid neemt, waardoor jij haar werk mag opknappen. Een vriend die voor de zoveelste keer afzegt, zodat je twijfelt wat de vriendschap voor hem betekent. Of je partner die het altijd beter lijkt te weten, wat maakt dat jij voortaan maar je mond houdt.

Drie veelvoorkomende situaties die gevoelens van teleurstelling, frustratie of zelfs boosheid kunnen oproepen.

Wat is jouw strategie: negeren of je uitspreken? 

De eerste keer dat je je aan het gedrag van de ander irriteert, is de impact meestal niet zo groot. Maar elke keer dat het opnieuw gebeurt, neemt de frustratie toe. 

Op zo’n moment kun je twee dingen doen:

1. Je geeft op dat moment uiting aan je gevoel; of

2. Je spreekt je niet uit en slaat je gevoelens op.

Redenen om je niet uit te spreken

Of je gevoelens wel of niet uit hangt af van de situatie en welke belangen er spelen. Wat wordt er in je geraakt en is dit het waard om mogelijk een conflict aan te gaan. Want dat is waar we onbewust vaak bang voor zijn. Dat als je jezelf uitspreekt er gelijk onenigheid komt. 

Je keuze om je wel of niet te uiten wordt ook beïnvloed door hoe je dit in je gezin van herkomst hebt geleerd. Al van jongs af aan leer je welke emoties wel en niet geoorloofd zijn. Welke emoties werden getoond en aangemoedigd? En welke emoties werden veroordeeld of bekritiseerd?

Zo groeien veel jongens op met de boodschap dat huilen of je kwetsbaarheid tonen een teken van zwakte is. Het gevolg is dat je je ware gevoelens opzij zet en ander gedrag laat zien. Misschien word je boos, maak je een sarcastische opmerking, lach je het weg of word je heel rationeel. Maar het echte gevoel wordt op dat moment onderdrukt.

Het effect van gevoelens onderdrukken 

Ga je een conflict met de ander uit de weg, dan ontstaat er vroeg of laat een innerlijk conflict. Door je gevoelens en emoties te ontkennen en te onderdrukken, sla je ze op in je lichaam. Vergelijk het met een spaarkaart. Zo kan iemand 'woede-zegels' sparen in plaats van zijn woede te uiten. Of elke keer dat je je niet gehoord voelt, sla je deze ervaring intern op en word je wat onverschilliger. Jouw mening doet er blijkbaar niet toe.

Het opsparen van gevoelens gaat meestal heel lang goed. Tot het moment dat je spaarkaart vol is en de bom barst. De kans is groot dat je je zegels bij de verkeerde persoon of in de verkeerde situatie inlevert. Degene die dit over zich heen krijgt, zal ervaren dat de emotionele uitbarsting niet in verhouding staat tot het feitelijke voorval.

Stel, je baas heeft vaak kritiek op je. Dat irriteert je, maar je laat het niet merken. Je houdt de zegel vast totdat je thuiskomt. Dan schreeuw je tegen je partner of je hond omdat hij je voor de voeten loopt.

De voor- en nadelen van zegels sparen

Je authentieke gevoelens worden soms dus vervangen door andere gevoelens die voortkomen uit een oud patroon. Het 'voordeel' van het sparen van zegels is dat je voorkomt dat er op dat moment een conflict ontstaat. Tegelijkertijd kan het onderdrukken van je gevoelens ook leiden tot lichamelijke klachten, zoals spanning en stress. En op de lange termijn beschadigt het meestal toch de relatie. Vanuit het oude patroon ben je niet in staat om het probleem op een volwassen manier op te lossen, waardoor het in stand blijft. 

Heb jij veel zegels opgespaard?

Dan doe je er goed aan om ze vanaf nu regelmatig in te wisselen. Deze vijf stappen helpen je hierbij.

1. Onderzoek wat er in je geraakt wordt

Soms helpt het om even uit de situatie te stappen om te voelen wat er echt belangrijk voor je was.

2. Bepaal je intentie

Wat hoop je te bereiken? Wil je je grens aangeven, elkaar beter begrijpen of leren hoe je voortaan anders met een situatie kunt omgaan?

3. Kies je moment

Hoe langer je wacht, hoe meer beladen een emotie vaak voelt. Wacht daarom niet te lang met je uitspreken. Geef aan dat je iets wilt teruggeven en vraag of de ander hiervoor openstaat. 

4. Wees concreet

Benoem de specifieke situatie en vertel vanuit de ik-vorm wat het effect van het gedrag van de ander op jou was. Check of de ander je begrijpt.

5. Spreek uit hoe je het graag wilt

Wees duidelijk in wat je graag wilt dat de ander een volgende keer anders doet.

Door naar je gevoelens te luisteren en dit uit te spreken naar de ander, neem je je eigen behoeften serieus. De ander weet wat je echt denkt of verwacht, waardoor je betrouwbaarder bent. Zo creëer je een kans voor jullie beiden om te groeien in de relatie.